روستاهای تاریخی جنوب ایران
۲. خماط؛ استان خوزستان
روستای خماط از روستاهای عرب زبان در جنوب کشور است. خماط واژه‌ای عربی است که آن را به معنای بریان‌کننده گوشت می‌دانند. این روستا قدمت تاریخی بسیاری دارد.

معبد زیگورات چغازنبیل هم در نزدیکی خماط واقع شده است.این معبد که یک هزار و ۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بنا شده، اولین ثبت اثر جهانی ایران محسوب می‌شود. در کنار قدمت کهن روستای خماط، فرهنگ اهالی عرب زبان این روستا، همچون موسیقی عربی و جشن‌های آن‌ها بسیار دیدنی است.

دسترسی به خماط: روستای خماط از توابع شهرستان شوش در استان خوزستان قرار دارد. فاصله تهران تا خماط حدود ۸۷۰ کیلومتر است.

روستاهای تاریخی مرکز ایران
۳. ابیانه؛ استان اصفهان
ابیانه یکی از زیباترین روستاهای ایران است که می‌گویند حدود هزار و ۵۰۰ سال قدمت دارد. این روستای تاریخی، یکی از اولین سکونتگاه‌های حاشیه کویری ایران بوده و حکومت‌های ساسانی، سلجوقی، صفوی و قاجار را به خود دیده است. به همین دلیل آثار و بناهای تاریخی متعددی در این روستا وجود دارد.

چیزی که ابیانه را مشهور کرده، معماری منحصربه‌فرد بومی و همین بناهای تاریخی است. ابیانه سه قلعه کهن و یک آتشکده بسیار قدیمی دارد. زیارتگاه هینزا،‌ شاهزاده یحیی و شاهزاده عیسی هم از دیگر بناهای تاریخی این منطقه به شمار می‌روند. جمعیت این روستا حدود ۳۰۰ نفر است و ۱۱ مسجد دارد.

دسترسی به ابیانه: روستای تاریخی ابیانه از توابع شهرستان نطنز در استان اصفهان است. فاصله تهران تا ابیانه حدود ۳۰۰ کیلومتر است.

۴. خرانق؛ استان یزد
روستای خرانق در مرکز ایران از دیگر روستاهای تاریخی کشور است که بیش از ۴ هزار سال قدمت دارد. نام این روستا به معنای محل تولد خور یا زادگاه خورشید است. قلعه، حمام،‌کاروانسرا و منارجنبان خرانق از آثار تاریخی و دیدنی این روستا به شمار می‌روند که بازدید از آن‌ها در میان گردشگران داخلی و خارجی بسیار محبوب است. جالب است بدانید که این روستا در میان گردشگران اروپایی بسیار شهرت دارد و خرانق در اروپا بیشتر از ایران محبوب است.

دسترسی به خرانق: روستای تاریخی خرانق در شهرستان اردکان و استان یزد قرار دارد. فاصله تهران تا خرانق حدود ۸۰۰ کیلومتر فاصله است.

روستاهای تاریخی غرب ایران
۵. کندوان؛ استان آذربایجان شرقی
روستای کندوان از دیگر روستاهای تاریخی ایران است که حدود هفت هزار سال قدمت دارد. این روستا به دلیل قرار گرفتن در مسیر طلوع خورشید، گون دوقان (محل طلوع خورشید) هم نامیده شده است.

همچنین قرارگیری کندوان در میان دامنه‌های سهند، منجر شده معماری روستا صخره‌ای و منحصربه‌فرد باشد. این معماری بومی صخره‌ای باعث شهرت این روستای تاریخی شده، به نحوی که یکی از سه روستای صخره‌ای جهان شناخته می‌شود. بعضی معتقدند همین معماری صخره‌ای و طراحی خانه‌ها به شکل کندو، وجه تسمیه روستا را مشخص می‌کند و جالب است بدانید که عسل، اصلی‌ترین سوغات این روستا است.

به‌طورکلی معماری ویژه، جاذبه‌های گردشگری و فرهنگ بومی مردم کندوان، این روستا را به یکی از روستاهای گردشگری و تاریخی ایران تبدیل کرده است.

دسترسی به کندوان: کندوان در شهرستان اسکو در آذربایجان شرقی قرار دارد. فاصله تهران تا کندوان حدود ۶۷۰ کیلومتر است.

۶. اورامان؛ استان کردستان
روستای اورامان یا اورامانت تخت از دیگر روستاهای تاریخی ایران محسوب می‌شود که قدمت آن به هزاره هشتم پیش از میلاد می‌رسد. اکتشافات باستان‌شناسی بسیاری در این منطقه انجام شده و آثار تاریخی بسیاری از دوران عصر آهن و آشوریان به دست آمده است.

همراه با قدمت و آثار و بناهای تاریخی بسیار در روستای اورامان، این منطقه طبیعت منحصربه‌فردی هم دارد و میزبان چشمه‌های پرآب است. همچنین خانه‌های این روستا به صورت پلکانی و در دامنه‌های صخره‌ای کوه ساخته شده‌اند و معماری منحصربه‌فردی دارند.

دسترسی به اورامان: روستای تاریخی اورامان در شهرستان سروآباد و در استان کردستان قرار دارد. فاصله تهران تا اورامان حدود ۶۴۰ کیلومتر است.

روستاهای تاریخی شرق ایران
۷. ماخونیک؛ استان خراسان جنوبی
روستای ماخونیک از هفت روستای شگفت‌انگیز جهان است که از آن با نام شهر لی‌لی‌پوت‌ها یاد می‌شود. عده‌ای معتقدند در گذشته قد اکثر مردم این روستا کوتاه بوده و به ۱ متر و ۴۰ سانتی‌متر هم نمی‌رسید و به همین دلیل از این روستا با نام لی‌لی‌پوت یاد می‌شده است. هرچند در حال حاضر به دلیل بهبود تغذیه و ازدواج با دیگر اقوام، قد اهالی روستا بلندتر شده است.

جالب است بدانید بیشتر اهالی این روستا، اصالتا از افغانستان هستند، اجداد آن‌ها در سال‌های بسیار دور از افغانستان به این روستا کوچ کرده‌اند. فاصله روستای ماخونیک تا افغانستان تنها نیم ساعت است.

ماخونیک از دیگر روستاهای تاریخی ایران است که وجود سنگ‌نگاره‌ای در اطراف این روستا، قدمت تاریخی آن را اثبات می‌کند. این روستا میزبان آثار و بناهای تاریخی متعددی همچون برج و قلعه است. در کنار بناهای تاریخی، معماری منحصربه‌فرد خانه‌های این روستا هم زبانزد است. خانه‌ها معمولا در  گودی زمین ساخته شده و درهای کوچک چوبی دارند.

دسترسی به ماخونیک: ماخونیک در شهرستان سربیشه در استان خراسان جنوبی قرار دارد. فاصله تهران تا ماخونیک حدودا ۱ هزار ۲۶۰ کیلومتر است.

۸. میمند؛ استان کرمان
روستای تاریخی میمند بیش از ۱۰ هزار قدمت دارد و یکی از روستاهای تاریخی ایران به شمار می‌رود. سفال‌ها، سنگ‌نگاره‌ها و کتیبه‌های تاریخی متعددی در این منطقه کشف شده است.

همچنین این روستا به دلیل معماری صخره‌ای ویژه‌ و خانه‌هایی که در دل کوه ساخته شده‌اند، شهرت بسیاری دارد و بسیار دیدنی است. اهالی این روستا هنوز فرهنگ و سبک زندگی سنتی خود را حفظ کرده‌اند و به همین دلیل از منظر فرهنگی در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

دسترسی به میمند: میمند در شهرستان شهر بابک و در استان کرمان قرار دارد. فاصله تهران تا میمند حدود ۹۰۰ کیلومتر است.

۹. بیاض؛ استان کرمان
روستای بیاض از دیگر روستاهای تاریخی ایران است که به دلیل معماری صخره‌ای ویژه خود شهرت بسیاری دارد. این روستا به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود و قرارگیری در مسیر ارتباطی کرمان و یزد، از گذشته تا کنون بسیار مورد توجه بوده است.

دسترسی به بیاض: روستای تاریخی بیاض در شهرستان انار در استان کرمان قرار دارد. فاصله تهران تا بیاض حدود ۷۸۰ کیلومتر است.

۱۰. فرومد؛ استان سمنان
روستای فرومد نه تنها قدمت تاریخی طولانی دارد، بلکه به عنوان یکی از مهم‌ترین زادگاه‌های ادبیات ایران هم شناخته می‌شود. ابن یمین، بزرگ‌ترین قطعه سرای ایرانی در این روستا متولد شده است و به همین دلیل فرومد را یکی از زادگاه‌های ادبیات ایران می‌دانند.

آرامگاه ابن یمین هم‌اکنون در این روستا قرار دارد و یکی از جاذبه‌های گردشگری برای عاشقان ادبیات به شمار می‌رود. در کنار چهره ادبی روستا، قدمت تاریخی فرومد هم زبانزد است. چرا که این روستا به دلیل قرارگیری در مسیر جاده ابریشم از گذشته دارای اهمیت تاریخی بسیار بوده و هم‌اکنون میزان آثار و بناهای تاریخی متعدد همچون کاروانسراها،‌ مساجد، آرامگاه‌ها، آسیاب و قلعه است.

دسترسی به فرومد: روستای تاریخی فرومد در شهرستان میامی در استان سمنان قرار دارد. فاصله تهران تا فرومد حدود ۵۹۰ کیلومتر است.

عکس از خبرگزاری مهر
کلام آخر

روستاهای تاریخی بسیاری در ایران قرار دارند که خالی از سکنه نیست و زندگانی در آن‌ها رواج دارد. معماری‌های خارق‌العاده و شگفت‌انگیز، طبیعت سرسبز و دیدنی، آثار و بناهای تاریخی، این روستاهای کهن را به دیدنی‌ترین مناطق ایران تبدیل کرده است.